Sau kỳ thi tốt nghiệp THPT, việc lựa chọn ngành học là bước đi mang tính quyết định đến tương lai của mỗi học sinh. Tuy nhiên, không ít bạn vẫn còn mông lung, chọn ngành theo cảm tính hoặc theo số đông.
Bài viết sau sẽ giúp bạn định hình rõ hơn với 6 bước chọn ngành học phù hợp, dựa trên năng lực, đam mê và xu hướng nghề nghiệp.
Tự đánh giá năng lực học tập
Trước khi chọn ngành, bạn nên xem xét điểm mạnh – yếu của mình qua kết quả học tập, điểm thi, và khả năng tư duy từng môn. Nếu bạn học tốt Toán – Lý – Hóa, có thể hướng đến nhóm ngành kỹ thuật. Nếu mạnh về Ngữ văn – Xã hội, nhóm ngành xã hội, sư phạm hoặc truyền thông sẽ phù hợp hơn.
Xác định sở thích và đam mê cá nhân
Học một ngành mà bạn có đam mê sẽ giúp việc học tập và làm việc sau này trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Hãy tự hỏi: Mình thích làm gì? Mình hứng thú với công việc nào? Hãy trung thực với cảm xúc của mình, đừng chọn ngành chỉ vì “phụ huynh thích” hoặc “nhiều người chọn”.
Tìm hiểu xu hướng việc làm và nhu cầu xã hội
Chọn ngành không chỉ cần nhìn vào hiện tại mà còn phải hướng đến tương lai. Các ngành như công nghệ thông tin, chăm sóc sức khỏe, marketing số, năng lượng tái tạo… đang có nhu cầu cao và dự báo còn tăng mạnh trong 5–10 năm tới. Hãy đọc các báo cáo thị trường lao động từ Bộ LĐTBXH, các trang tuyển dụng lớn,… để có thêm dữ liệu.
Khám phá tính cách và định hướng nghề nghiệp qua trắc nghiệm
Bạn có thể thực hiện các bài trắc nghiệm Holland hoặc MBTI để hiểu rõ hơn về kiểu tính cách của mình và những nhóm ngành phù hợp. Đây là công cụ đơn giản nhưng hiệu quả, được nhiều chuyên gia tư vấn hướng nghiệp sử dụng.
Tham khảo người đi trước hoặc chuyên gia tư vấn
Hỏi ý kiến anh chị khóa trước, thầy cô, hoặc chuyên gia trong ngành có thể giúp bạn hình dung rõ hơn về đặc thù công việc, môi trường học, cũng như cơ hội nghề nghiệp của từng ngành. Đừng ngần ngại xin lời khuyên – đó là kinh nghiệm quý báu để bạn tránh chọn sai.
Lập danh sách ngành học phù hợp và so sánh
Sau các bước trên, hãy liệt kê 3–5 ngành mà bạn thấy phù hợp nhất, sau đó so sánh dựa trên các tiêu chí: phù hợp năng lực – đam mê – xu hướng – khả năng tài chính – vị trí địa lý trường. Cuối cùng, chọn ra 1–2 ngành chính và 1 ngành dự phòng để đăng ký xét tuyển.
Chọn ngành học sau kỳ thi tốt nghiệp là một hành trình tự khám phá bản thân và định vị tương lai. Đừng vội vàng chọn theo số đông hay áp lực xã hội. Hãy dành thời gian tìm hiểu thật kỹ để đưa ra quyết định phù hợp nhất với chính mình – vì đó là con đường bạn sẽ đồng hành suốt nhiều năm tới.
BRIAN TRƯƠNG
NẾU THẤY BÀI VIẾT HAY HÃY TÀI TRỢ MỘT LY CÀ PHÊ :
