Rối loạn tâm thần tuổi học đường gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với cuộc sống và sức khỏe của trẻ.
Để con trẻ phát triển lành mạnh, gia đình cần phát hiện sớm những biểu hiện bất thường và có các biện pháp khắc phục phù hợp.
Gia đình cần quan tâm và chia sẻ
Khi nhận thấy trẻ có những biểu hiện bất thường, bố mẹ cần thể hiện sự quan tâm và chia sẻ với con cái. Ban đầu, trẻ có thể cảm thấy không thoải mái và ngại đề cập đến những vấn đề bản thân đang phải đối mặt. Tuy nhiên, tình trạng sẽ dần cải thiện sau một thời gian ngắn nếu bố mẹ trò chuyện một cách khéo léo và tinh tế.
Nếu như trước đây bố mẹ kiểm soát con quá nghiêm ngặt và giáo dục hà khắc, con sẽ luôn có tâm thế phòng thủ. Trong trường hợp khó khăn khi trò chuyện cùng con, bố mẹ có thể nhờ sự trợ giúp từ anh chị em ruột của trẻ, ông bà và một số người thân khác.
Khi trò chuyện với trẻ, cần tránh tình trạng hỏi dồn dập khiến trẻ cảm thấy khó chịu và không sẵn sàng chia sẻ những vấn đề bản thân đang đối mặt. Thay vào đó, nên tạo không khí thoải mái cho buổi trò chuyện, tránh tình trạng gắt gỏng và đe dọa trẻ. Bố mẹ có thể bắt chuyện và tạo sự tin tưởng bằng cách kể lại những câu chuyện đã gặp phải khi ở lứa tuổi của con.
Xây dựng mối quan hệ tin cậy có vai trò rất quan trọng để trẻ chấp nhận thăm khám và điều trị. Nếu gia đình không tạo tâm lý ổn định trước, trẻ sẽ có phản ứng quá khích nếu bị yêu cầu đến gặp bác sĩ tâm lý. Chính vì vậy, bước đầu tiên để giúp các con vượt qua rối loạn tâm thần tuổi học đường là sự quan tâm, chia sẻ và đồng cảm của gia đình.
Hơn ai hết, con cái cần sự hỗ trợ của bố mẹ trong suốt quá trình phát triển. Tùy vào độ tuổi của trẻ, bố mẹ cần điều chỉnh cách giáo dục và ứng xử sao cho phù hợp nhất. Tránh tình trạng quá nghiêm khắc, kiểm soát và kỳ vọng quá nhiều khiến trẻ cảm thấy ngột ngạt, bí bách trong chính gia đình của mình.
Cho trẻ thăm khám và điều trị
Sau khi trẻ đã thoải mái tâm sự và chia sẻ, gia đình nên đưa ra lời khuyên về việc trẻ nên tìm gặp bác sĩ tâm lý. Trẻ có thể cảm thấy khó chịu với đề nghị này. Do đó, bố mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu rằng, bác sĩ tâm lý sẽ giúp trẻ điều chỉnh cảm xúc và thoát khỏi những suy nghĩ bi quan, tiêu cực. Đồng thời có thêm kỹ năng để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống và biết cách giảm stress lành mạnh.
Hãy để trẻ biết rằng, bất cứ ai cũng phải đối mặt với các vấn đề tâm lý trong một giai đoạn của cuộc đời. Vì vậy, chủ động tìm sự trợ giúp của bác sĩ tâm lý là điều hoàn toàn bình thường. Nếu có thể, gia đình nên thăm khám và trị liệu cùng để trẻ cảm thấy an tâm, thoải mái hơn.
Hiện tại, sử dụng thuốc và liệu pháp tâm lý là phương pháp chính cho các rối loạn tâm thần tuổi học đường. Ngoài trị liệu cá nhân, gia đình cũng nên tham gia trị liệu cùng để hiểu hơn tâm lý của con, từ đó điều chỉnh cách ứng xử phù hợp và hỗ trợ con trẻ trong quá trình điều trị. Bố mẹ cũng có thể tư vấn tâm lý để điều chỉnh cách giáo dục đúng đắn và thấu hiểu tâm lý của con.
Khuyến khích trẻ học tập, vui chơi lành mạnh
Bên cạnh điều trị y tế, bố mẹ nên khuyến khích trẻ học tập và vui chơi lành mạnh. Nên khích lệ trẻ học tập chăm chỉ và cố gắng đạt điểm cao nhưng tuyệt đối không tạo áp lực bằng cách trách móc và chì chiết. Ngoài ra, có thể tạo cảm hứng cho con bằng cách cho trẻ ứng dụng kiến thức sách vở vào thực tế và cho con khám phá thế giới để tìm ra ưu điểm, sở thích của bản thân.
Sau giờ học, bố mẹ không nên cho con học thêm quá nhiều. Thay vào đó, chỉ nên cho con học các môn yếu kém để cải thiện và học thêm một số lớp kỹ năng, năng khiếu mà con mong muốn. Tạo điều kiện để con có thể vui chơi lành mạnh nhằm giảm stress và mệt mỏi sau những giờ học căng thẳng.
Học tập, vui chơi lành mạnh sẽ giúp điều chỉnh những bất ổn về tâm sinh lý của trẻ trong độ tuổi học đường. Ngoài ra, khi được vui chơi và nghỉ ngơi, trẻ sẽ học tập tốt hơn và đạt được thành tích tương xứng với những nỗ lực đã bỏ ra.
Phòng ngừa rối loạn tâm thần tuổi học đường
Rối loạn tâm thần tuổi học đường gây ra nhiều ảnh hưởng đối với đời sống tinh thần, sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ. Chính vì vậy, gia đình và nhà trường cần có những hiểu biết sâu sắc hơn về tâm lý của các em.
Các biện pháp giúp phòng ngừa rối loạn tâm thần tuổi học đường:
- Không đặt nặng thành tích khiến các em bị căng thẳng và áp lực quá mức.
- Tổ chức các hoạt động ngoại khóa như các khóa học kỹ năng, cuộc thi thể thao, câu lạc bộ vui chơi, giải trí,…
- Tổ chức các khóa dạy nghề cơ bản để định hướng nghề nghiệp và giúp các em xác định được sở thích, đam mê của bản thân.
- Giáo dục các em về sức khỏe tâm thần và hướng dẫn các kỹ năng giải tỏa stress lành mạnh.
- Nâng cao ý thức của học sinh, sinh viên về ảnh hưởng của chất gây nghiện, rượu bia và các thói quen không lành mạnh khác.
- Tổ chức các buổi tọa đàm để các em có cơ hội chia sẻ tâm tư, tình cảm. Ngoài ra, nhà trường cũng nên có phòng tham vấn tâm lý để học sinh có thể tìm đến khi gặp phải mâu thuẫn với gia đình, bạn bè, thầy cô giáo,…
- Giáo viên cần quan tâm đến tâm lý của học sinh để các em có động lực vượt qua nghịch cảnh và những thất bại trong cuộc sống. Đồng thời liên lạc với gia đình để có biện pháp khắc phục kịp thời.
Rối loạn tâm thần tuổi học đường đang có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. Trước thực trạng này, gia đình và nhà trường cần có biện pháp điều chỉnh để giúp các em bình ổn tâm lý và học tập với trạng thái tinh thần tốt nhất.
Nguồn tham khảo:
1. https://tapchitamlyhoc.com/roi-loan-tam-than-tuoi-hoc-duong-5379.html